Het Blauwborst-effect

Blauwborst © Lennart Verheuvel

 Traditiegetrouw vraag ik aan het begin van elkeexcursie welke vogel er hoog op het wensenlijstje staat van de deelnemers. Traditiegetrouw krijg ik ook meestal wel 'Blauwborst' als antwoord. Voor vele beginnende vogelaars is het een absolute droomsoort en voor anderen is het juist weer een zogenaamde 'sparkbird'. Oftewel een vogel die ervoor heeft gezorgd dat ze geinteresseerd in of zelfs verslaafd zijn geraakt aan het kijken naar vogels. Je zou de Blauwborst een vogelaarsidool kunnen noemen.

Elke keer dat ik een Blauwborst zie moet ik denken aan Brad Pitt. Mijn middelbare school stond in het centrum van Haarlem en toen ik in de brugklas zat werd bekend dat de film ' Oceans Eleven' deels zou worden opgenomen op het prachtige treinstation van Haarlem. De internationale cast vol wereldsterren zou in de buurt in een hotel verblijven. In mum van tijd leek mijn school veranderd in een verlaten slagveld. Als kippen zonder kop rende zeker de helft van alle leerlingen in de richting van het station. Tassen, boeken en jassen verspreid door de school achterlatend. Met een handjevol andere leerlingen bleef ik verbijsterd achter in een haast verlaten klaslokaal. Het Brad Pitt-effect in optima forma.

Zodra er half maart namelijk een enigszins zuidelijke stroming in de weersvoorspellingen staat begint het gespeculeer en geroddel. Vogelaars beginnen elkaar te bellen en te appen. Weersvoorspellingen worden aandachtig bekeken en doorgelicht. Het zou namelijk zomaar kunnen zijn dat de Blauwborst een dezer dagen ten tonele gaat verschijnen in ons kikkerlandje. Als een absolute wereldster die Nederland gaat aandoen. Doorgaans volslagen stabiele en rustige vogelaars zijn niet meer voor rede vatbaar. Ze struinen met militaire precisie de locaties af waar ze hun eerste Blauwborst verwachten. Als paparazzi die allemaal de eerste shot van de Brad Pitt onder de vogels willen hebben. Het Blauwborst-effect in optima forma.

De afgelopen dagen kon ook ik een glimp van deze absolute wereldster opvangen. Afgelopen zondag tijdens een excursie bijvoorbeeld. Maar ook in de dagen daarvoor op enkele plekken tijdens mijn vaste rondje door de duinen. Voorzichtig  en nog een beetje verlegen was her en der de weifelende zang te horen. Een beetje te vergelijken met het geluid van een startende auto waarvan de motor nog koud is. Vanochtend was het hek  dan echt van de dam. Overal klonk de zang en meerdere exemplaren zaten bovenin de toppen van duindoorns keihard te zingen.  Je kon simpelweg niet meer om ze heen. Overal zaten Blauwborsten uitgebreid reclame te maken voor de Blauwborst.

Ik betrapte mijzelf er op dat ik wel tien minuten doodstil en met open mond stond te kijken naar een exemplaar dat naast het fietspad in de top van een duindoorn zat te zingen. Zijn snavel wijd open gesperd waardoor de knalgele binnenkant goed te zien was. Bovendien werd bij elke nieuwe zangstrofe het witte vlekje in zijn borst duidelijk zichtbaar en zwol zijn prachtig blauw gekleurde borst enorm op. Tijdens korte baltsvluchten benadrukte hij zijn vliegkunsten en werd bovendien de prachtige roestrode staartbasis goed geshowd. Meerdere passerende fietsters trapten hard op de rem om mee te genieten van de betoverende onemanshow. De wereldster was definitief ten tonele verschenen!

Blauwborst © Lennart Verheuvel

De vrouwtjes van de Blauwborst arriveren over het algemeen een week of twee na de mannetjes in Nederland. Zij zullen, zo stel ik mij voor, over ons landje vliegen en overal de indrukwekkende zang en baltsvluchten van de mannetjes mogen aanschouwen. De gele bek en de knalblauwe borst waarin een wit stipje dan wel en dan weer niet zichtbaar is. Als een levend stoplichtje onweerstaanbaar in de top van een struik.  Die vrouwtjes moeten haast in katzwijm uit de lucht vallen. Ze vergeten alles en kunnen nog maar aan één ding denken. Die absolute wereldsterren die acte de presence komen geven in ons koude kikkerlandje.  Ik denk op mijn beurt dan weer even aan het Brad Pitt-effect op mijn haast verlaten middelbare school. De Blauwborst is een wereldster.

Wil jij ook een keer een Blauwborst zijn onemanshow zien opvoeren? De komende maand is DE tijd om dit te zien. De mannetjes zitten nu massaal te zingen en zijn dan vaak goed zichtbaar in de toppen van struiken. Wacht dus niet te lang!  Goede plekken om de soort te zien zijn gebieden met water in de buurt. Blauwborsten zitten graag in de buurt van natte duinvalleien, rietkragen, moerarsgebiedjes en andere waterrijke gebieden.De Oostvaardersplassen, Polder Arkemheen, Meijendel en de  Amsterdamse Waterleidingduinen zijn goede plekken om ze te gaan zoeken!