Als jochie van een jaar of acht zag ik een prachtige vogel in de voortuin van de overburen die ik niet herkende. Oogverblindend mooi en hij zat en zo strak in het pak dat het leek alsof hij was ontworpen op de tekentafel van een architectenbureau. Op dat moment besefte ik nog niet dat het vinden van zeldzame vogels een grote passie, of zelfs obsessie, in mijn leven zou gaan worden. Maar toen mijn vader mijn vertelde dat de vogel die ik zojuist had gevonden een zeldzame Pestvogel was werd er wel een zaadje geplant. De rest van de dag heb ik doodstil achter het raam zitten kijken hoe deze Pestvogel de Gelderse Roos van de overburen als een soort snackbar gebruikte. Tot mijn (en naar later bleek ook van die van mijn moeder want stilzitten deed ik niet meer) grote teleurstelling was de vogel de volgende dag verdwenen. Mijn eerste zelfontdekte zeldzaamheid was een feit en mijn zwak voor Pestvogels was geboren.
Inmiddels is het half november en zitten we in de blessuretijd van de vogeltrek. Dat voelt alsof je tijdens het concert van je favoriete artiest opeens beseft dat ze aan hun laatste nummer zijn begonnen. Nog één keer geef je alles omdat je weet dat het heel lang gaat duren voordat je dit weer gaat meemaken. En dan, na het laatste nummer, is het podium leeg. De band is verdwenen en het stof is neergedaald. Hopend op nog een toegift begint het publiek zich massaal te roeren. Favoriete nummers worden gescandeerd. Zo vurig hoop ik, en met mij vele vogelaars, ook op nog een toegift. Een cadeautje. Het liefst in de vorm van een invasie van Pestvogels. Omdat het prachtige dieren zijn en omdat ik bij het zien van een Pestvogel weer verander in dat enthousiaste ventje van acht.
Hoe komt de Pestvogel aan zijn naam
In tegenstelling tot nu zagen in de Middeleeuwen veel mensen Pestvogels liever niet. In verband met hun plotselinge en onverwachte verschijning en de toevalligheid dat deze invasies wel eens samenvielen met pestuitbraken legde men een onterecht verband tussen deze vogels en die verschikkelijke ziekte. Niemand wist toen nog dat dat de vogels simpelweg door voedselschaarste in de noordelijke broedgebieden deze kant op kwamen. Wat dat betreft is de Engelse naam, Bohemian Waxwing een stuk treffender. Bohemian verwijst naar het woord dat de Fransen gebruikten voor zigeuners en hun nomadische bestaan. Pestvogels leken simpelweg uit het niets leken te ontstaan. Mensen hadden werkelijk géén enkel idee waar ze vandaan kwamen. Pas in de 19e eeuw werd het eerste pestvogelnest gevonden in Lapland. Waxwing duidt op de prachtige rode, lakrandjes aan de vleugels.
Waar kun je een Pestvogel zien
Net als tijdens een concert weet je nooit of en wanneer de toegift, in dit geval in de vorm van een Pestvogel-invasie komt. Soms zijn ze er vroeg, eind oktober, maar het is ook al eens voorgekomen dat Pestvogels pas na lang wachten, in hartje winter of zelfs in februari, Nederland bezoeken. De hele winter blijft dus spannend en er is in ieder geval een extra reden om vaak naar buiten te blijven gaan. Mocht je daar nu geen zin in hebben dan kun je er ook alles aan doen om de Pestvogel naar je eigen tuin te krijgen. In de winter eten Pestvogels namelijk bessen. Bijvoorbeeld die van Meidoorn, Vuurdoorn of Gelderse Roos. Plant dus vooral één van deze inheemse soorten in je tuin en wie weet prijkt de Pestvogel, net als bij mij, binnenkort op je tuinlijst!
Pestvogel © Lars Buckx